تیرآهن ۱۶ چیست؟

اگر در صنعت ساختمان‌سازی تجربه‌ای داشته باشید، حتما می‌دانید که تیرآهن چه نقش مهمی در بخش‌های مختلف آن بازی می‌کند. این محصول در سایزهای مختلف تولید و به‌کار برده می‌شود اما سایزهای ۱۲ تا ۲۰ آن معمول‌تر هستند. در این‌ میان، تیرآهن ۱۶ یکی پرکاربردترین‌هاست. اگر می‌پرسید که دلیل کاربرد گسترده‌ی تیرآهن ۱۶ چیست؟ در این مقاله با معرفی این محصول، مشخصات فنی و کاربردهایش به این سوال پاسخ می‌دهیم. با ما همراه شده و با یکی از مقاطع فولادی مهم در ساخت‌وساز آشنا شوید.

قیمت تیرآهن ۱۶ به راحتی و از طریق مسیرهای مشخص شده در فولادینو قابل مشاهده است.

تیرآهن ۱۶ چیست؟

به‌طور‌کلی منظور از سایز تیرآهن، عرض یا ارتفاع قسمت جان آن است. همانطورکه می‌دانید تیرآهن از دو قسمت بال و جان تشکیل می‌شود. در یک تیرآهن با سطح مقطع I شکل، دو خط افقی و موازی بالا پایین، بال‌ها و خط عمودی متصل‌کننده‌ی آن‌ها جان تیرآهن هستند. در تیرآهن‌های H شکل، جای این دو قسمت عوض می‌شود، به‌طوری‌که دو خط عمودی بال‌ها و خط افقی جان هستند.

تیرآهن ۱۶، پروفیلی با سطح مقطع I و با ارتفاع جان ۱۶ سانتی‌متر است. این محصول نیز مانند دیگر تیرآهن‌ها از جنس فولاد بوده و مقاومت بالایی در برابر نیروهای برشی و خمشی دارد. طول بال‌های آن نیز متفاوت بوده؛ اما ۷۴ میلی‌متر، معمول‌ترین سایز برای این قسمت است. طول هر شاخه از این محصول نیز معمولا ۶، ۹ یا ۱۲ متر است.

مشخصات فنی تیرآهن ۱۶

برای استفاده از تیرآهن ۱۶ باید با مشخصات و ویژگی‌های آن آشنا باشید. در این بخش با مرور استانداردها، ویژگی‌ها و روش تولید این محصول، آن را بیشتر معرفی می‌کنیم.

استانداردهای تولید تیرآهن سایز ۱۶

همانطورکه احتمالا می‌دانید تیرآهن را به‌طور‌کلی مطابق چهار استاندارد زیر تولید می‌کنند:

• استاندارد IPE اروپا؛ شامل تیرآهن‌های با سطح مقطع I‌ با ضخامت بال‌های ثابت.
• استاندارد INP روسیه و چین؛ شامل تیراهن‌های I با بال‌های نازک‌شونده از محل اتصال به جان تا انتها. 
• استاندارد IPB؛ شامل تیراهن‌های با سطح مقطع H و ارتفاع جان ۱۰ تا ۱۰۰ سانتی‌متر. این استاندارد در کشور ما به‌وفور استفاده می‌شود.
• استاندارد CPE؛ شامل تیراهن‌های لانه‌زنبوری با الگوهای دایره‌ای یا ۶ ضلعی منتظم توخالی روی جان. ارتفاع این محصول تا ۱٫۵ برابر تیراهن‌های IPE افزایش پیدا می‌کند.

اگر می‌پرسید که اصلی‌ترین استاندارد تولید تیرآهن ۱۶ چیست؟ باید بگوییم استاندارد IPE. با‌این‌حال تولید این محصول طبق استانداردهای INP و CPE نیز انجام می‌شود که کاربردهای خاص خود را دارند.

نحوه تولید تیرآهن ۱۶ چیست؟

تیرآهن ۱۶ عمدتا به روش نورد گرم تولید می‌شود. در این روش، ابتدا شمشه‌های فولاد با ابعاد مشخص، درون کوره تا دمای نزدیک به نرم‌شوندگی گرم شده و سپس با جک‌های هیدرولیکی وارد غلطک‌های شکل‌دهنده می‌شوند. پس از رسیدن تیرآهن به ابعاد مورد نظر، سرد شدن و برش، عملیات شستشوی نهایی، پوشش‌دهی یا گالوانیزه روی آن صورت می‌گیرد. 

الگوی برش جان تیرآهن‌های لانه‌زنبوری نیز به روش برش خطی یا با استفاده از دستگاه‌های CNC‌ انجام می‌شود. روش‌های جوشکاری، اکسترود و پیچ‌و‌پرچ نیز از روش‌های فرعی‌تر تولید تیرآهن ۱۶ هستند.

مقاومت تیرآهن ۱۶ چقدر است؟

تیرآهن سایز ۱۶ یکی از مقاوم‌ترین انواع تیرآهن در برابر نیروهای برشی، تنشی، خمشی و پیچشی است. این عامل البته بسته به ضخامت تیرآهن، نوع آلیاژ و استاندارد تولید متفاوت است. با افزایش ضخامت تیرآهن، مقاومت آن در برابر نیروهای یادشده افزایش می‌یابد. 

علاوه‌براین، تیرآهن ۱۶ در برابر خوردگی نیز مقاومت بالایی دارد. این محصول یا از آلیاژ فولاد ضد زنگ تولید شده و یا در صورت استفاده از آلیاژهای دیگر، حتما گالوانیزه می‌شود. استفاده از پوشش‌های اپوکسی نیز روش دیگر مقاوم‌سازی این محصول در برابر خوردگی است.

برترین تولیدکننده‌های تیرآهن ۱۶

اگر می‌پرسید مهم‌ترین معیار کیفی در خرید تیرآهن ۱۶ چیست؟ پاسخ ما برند تولیدکننده است که معتبرترین آنها در کشور ما عبارتند از:

• ذوب‌ آهن اصفهان
• فولاد یزد
• فولاد بناب
• تیرآهن ماهان
• فولاد اهواز
• تیرآهن فایکو

کاربردهای تیرآهن ۱۶ چیست؟

اگر می‌پرسید که اصلی ترین کاربرد تیرآهن ۱۶ چیست؟ باید بگوییم ساختمان‌سازی! از این محصول در ساخت انواع ستون، نعل‌های پوشش سقف و تیر استفاده می‌شود. تیرآهن سایز ۱۶ به‌همراه تیرآهن ۱۴ پرکاربردترین مقاطع فولادی در ساخت این قسمت‌های ساختمان هستند. سایز ۱۶ تیرآهن، به‌عنوان نگه‌دارنده‌ی انواع تیر فرعی افقی و عمودی نیز کاربرد دارد.

در پل‌سازی نیز از تیرآهن سایز ۱۶ به‌منظور ساختن انواع خرپا کمک گرفته می‌شود. در این سازه، انواع سنگین‌تر این محصول با بال‌های بزرگتر و نیز با قطر بیشتر کاربرد دارند. تیرآهن‌های لانه زنبوری ۱۶ در ساخت بدنه‌ی پل‌ها و دیگر سازه‌های فلزی شهری نیز کاربرد دارند. به پل‌های ساخته‌شده با این متریال، پل لانه‌زنبوری نیز گفته می‌شود. 

خرپاهای تیرآهنی در ساختمان‌سازی نیز کاربرد دارد، این سازه با قرارگیری تیرآهن‌ها به‌صورت زیگزاگی یا مثلثی روی یکدیگر ساخته می‌شود. هدف آن نیز کمک به افزایش مقاومت سازه در برابر زلزله و نیروهای برشی است. چینش تیرآهن‌ها به‌این‌شکل، سبب چند برابر شدن مقاومت هریک از آن‌ها خواهد شد.

از دیگر کاربردهای مهم تیرآهن ۱۶ می‌توان به استفاده از این محصول در ساخت درگاهی ساختمان به‌منظور انتقال فشار وارده به آن به نعل‌ها و نیز ساختن سقف اشاره کرد.

روش محاسبه تحمل بار تیرآهن ۱۶ چیست؟

اصلی‌ترین معیار شما هنگام خرید تیرآهن باید جدول اشتال باشد. در این جدول، تمامی اطلاعات لازم برای تیرآهن‌های تولیدشده طبق استانداردهای بین‌المللی مانند IPE آورده شده است. با به‌دست‌آوردن اطلاعات لازم از جدول اشتال که در ذیل آورده شده و با استفاده از فرمول محاسبه‌ی تحمل بار تیرآهن می‌توانید تعداد موردنیاز از این محصول و هزینه‌ی آن را محاسبه کنید. 

وزن تیرآهن ۱۶ چقدر است؟

وزن هر متر از تیرآهن ۱۶ با بال‌هایی به طول ۷۴ میلی‌متر، بسته به ضخامت جان و بال و آلیاژ این محصول، بین ۱۵٫۸ تا ۴۱٫۶ متر است. تولیدکننده‌ها، محصولات خود را با دو حرف V و L از نظر وزن متمایز می‌کنند. حرف V برای تیراهن‌های سنگین و حرف L مخصوص انواع سبک‌تر است. یک شاخه‌ی ۱۲ متری تیرآهن ۱۶، بین ۱۸۹٫۶ تا ۴۹۹٫۲ کیلوگرم وزن دارد. 

جمع‌بندی

تیرآهن ۱۶ چیست؟ در این مقاله تلاش کردیم به این سوال پاسخ دهیم. این محصول پرکاربرد معمولا با استاندارد IPE‌ توسط کارخانه‌های بسیاری در کشور تولید می‌شود. مجموعه فولاد سازان راه ابریشم به‌عنوان یکی از بزرگترین بازارهای آنلاین محصولات فولادی در ایران، امکان خرید آسان و ارزان این محصول با برندهای معتبر را فراهم کرده است.