کروم چیست و چه کاربردهایی دارد؟

کروم چیست؟ شاید این سوال برای شما نیز پیش‌آمده باشد. فلز کروم یکی از عناصر مهم و گسترده‌ای است که در زندگی روزمره ما حضور دارد. این فلز با ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی خاص خود، نقش مهمی در صنایع مختلف از جمله صنایع فلزی، شیمیایی و ساختمانی دارد. از طرفی، باید به این نکته توجه کرد که استفاده نامناسب و بی‌رویه از عنصرکروم می‌تواند تاثیرات منفی بر محیط‌زیست و سلامت انسان‌ها داشته باشد. جهت آشنایی با تعریف کروم چیست، ویژگی‌ها، تاریخچه و کاربردهای عنصر کروم تا پایان این مقاله با فولادینو همراه شوید.

کروم چیست؟

برای پاسخ به سوال کروم چیست باید گفت کروم با نام شیمیایی Chromium، عنصر شیمیایی گروه 6 (VIb) جدول تناوبی، یک فلز سخت فولادی خاکستری است که جلاپذیری بالایی دارد و در آلیاژها برای افزایش استحکام و مقاومت در برابر خوردگی استفاده می‌شود. رنگ سبز زمرد، سرپانتین و میکای کرومی و رنگ قرمز یاقوت به دلیل وجود مقادیر کمی از این عنصر در این مواد نشات می‌گیرد. نام این فلز از یونانی واژه chromos به رنگ‌های برجسته و متنوع ترکیبات Chromium اشاره دارد.

تاریخچه استفاده از کروم

برای پاسخ دقیق‌تر به سوال کروم چیست پیشنهاد می‌کنیم مروری بر تاریخچه آن داشته باشیم. تاریخچه عنصر کروم تا حدی به‌دلیل دشواری جداسازی کروم یا Chromium از سایر فلزات مشابه به‌خوبی درک نشده است. این فلز در سال 1797 توسط شیمی‌دان فرانسوی نیکلاس لوئیس واکلین کشف و به دلیل ترکیبات رنگارنگ آن کروم نام‌گذاری شد. 

این فلز از دوران باستان تا امروز، نقش مهمی در جوامع انسانی داشته است. گزارش‌های تاریخی نشان می‌دهند که قدمت استفاده از فلز کروم به دوران امپراتوری روم برمی‌گردد. در آن زمان، از این فلز برای تولید آینه‌ها و دیگر تزیینات باتوجه‌به خصوصیات زیبایی و مقاومتی آن استفاده می‌شد. 

در دهه‌های بعد، استفاده از این عنصر در صنایع فلزی و تولید فولاد به‌عنوان یکی از عناصر اساسی و موثر، به اوج خود رسید. این فلز به‌دلیل ویژگی‌های خاص خود، به‌عنوان یک عنصر حیاتی در تولید انواع ابزارها و تجهیزات به‌کار می‌رود.

مشخصات و ویژگی‌های کروم

در ادامه بررسی کروم چیست، کروم یک فلز با ویژگی‌های منحصربه‌فرد است. خواص فیزیکی و شیمیایی کروم به‌طور چشمگیری برای ما اهمیت دارند. این فلز، با نماد Cr و عدد اتمی ۲۴ در جدول تناوبی قرار دارد.

• رنگ آن به‌طور عمده فولادی و شفافیت آن متوسط است. این خصوصیات به Chromium امکان می‌دهد که در صنایع مختلف مورداستفاده قرار گیرد. رنگ فولادی این فلز و شفافیت متوسط آن، جذابیت و استحکام ظاهری را برای محصولاتی که از این فلز ساخته می‌شوند، ایجاد می‌کند.
• دمای ذوب این ماده حدود 1907 درجه سانتیگراد و دمای جوش آن حدود ۲۶71 درجه سانتیگراد است. 
• این عنصر مقاومت بسیار بالایی در برابر خوردگی دارد. این ویژگی باعث می‌شود عنصر کروم در مقابل عوامل خورنده مانند اکسیداسیون، اسیدها و شوری مقاومت نشان دهد.

کاربرد کروم

برای پاسخ جامع‌تر به سوال کروم چیست بررسی کاربردهای آن خالی ‌از لطف نخواهد بود. این فلز اولین‌بار در دهه ۱۷۰۰ میلادی به‌عنوان یک عنصر شناخته شد. از آن زمان تاکنون، استفاده‌های گوناگونی در صنایع مختلف از جمله صنایع فلزی، شیمیایی و ساختمانی داشته است.

+) صنایع فلزی

این فلز در صنایع فولاد و آلومینیوم به‌کار می‌رود. ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی خاص این ماده، باعث شد به‌عنوان عنصر اصلی در تولید فولاد مورداستفاده قرار گیرد. از کروم برای افزودن مقاومت در برابر خوردگی، دوام و سختی به فولاد کاربرد دارد. این فلز نقش اساسی در تولید انواع ابزارها، لوازم‌خانگی و قطعات صنعتی خواهد داشت. استفاده از کروم در صنایع فلزی نشان از اهمیت بالایی برای بهبود ویژگی‌های محصولات فلزی دارد.

+) تولید فولاد ضدزنگ از کروم

فولاد ضدزنگ از آلیاژهای حاوی کروم به‌عنوان یکی از مؤلفه‌های اصلی تهیه می‌شود. این ماده به‌عنوان یکی از عناصر اصلی این نوع فولاد، با افزودن به فولاد، مقاومت بیشتری در برابر خوردگی و زنگ‌زدگی ایجاد می‌کند. استفاده از این فلز در فولاد ضدزنگ به‌دلیل ویژگی‌های مقاومتی و دوام آن، برای تولید ابزارها و تجهیزاتی که در معرض عوامل خورنده مانند آب، رطوبت و اکسیژن هستند، بسیار اهمیت دارد.

+) صنایع شیمیایی

در ادامه بررسی کروم چیست، این فلز به‌عنوان یکی از عوامل اصلی در تولید مواد شیمیایی، رنگ‌ها، پیگمنت‌ها و رزین‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. خصوصیات شیمیایی فلز کروم از جمله اکسیدهای متفاوت آن، برای ایجاد رنگ‌ها و رنگ‌کاری‌ها به‌کار می‌رود. این عنصر در ترکیبات شیمیایی و در تولید مواد مختلفی از جمله مواد حفاظتی، رنگ‌دهنده‌ها و چسب‌ها به‌کار می‌روند. نقش کروم در صنایع شیمیایی به‌عنوان یکی از اجزای اساسی و پایه‌ای برای تولید مواد شیمیایی مختلف بسیار حائز اهمیت است.

+) صنایع ساختمانی

در صنایع ساختمانی، این ماده برای ایجاد دوام و مقاومت بالا در ساختمان‌ها و وسایل ساختمانی مورد استفاده قرار می‌گیرد. خصوصیات مقاومت کروم (Chromium) در برابر خوردگی و دوام آن، این فلز را مناسب برای استفاده در سیستم‌های گرمایشی، تهویه‌مطبوع، لوله‌ها و تزئینات داخلی ساختمانی می‌سازد. 

این عنصر برای پوشش‌دادن سطوح و جلوه‌دادن به اجزای مختلف ساختمانی نیز کاربرد دارد. نقش این ماده در صنایع ساختمانی برای افزایش مقاومت و زیبایی اجزای ساختمانی بسیار ارزشمند است و در طراحی و اجرای ساختمان‌ها اهمیت خواهد داشت.

سنگ کروم چیست؟

برای تشریح بیشتر کروم چیست، باید گفت کرومیت یا سنگ کروم، یک سنگ معدنی است که شامل اکسید کروم (Cr₂O₃) خواهد بود. این سنگ در رنگ‌های قهوه‌ای تا سیاه یافت می‌شود و وزن نسبتا سنگینی دارد. کرومیت یکی از منابع اصلی Chromium است که برای استخراج این فلز مورد استفاده قرار می‌گیرد.

قیمت فلز کروم

متغیرهای مختلف می‌توانند بر قیمت فلز کروم به تومان تاثیر بگذارند. قیمت این عنصر معمولا بر اساس عرضه‌وتقاضا در بازار جهانی، نرخ ارز، تغییرات در صنایع مصرفی و شرایط بازار فلزات تعیین می‌شود. برخی از منابع معدنی و کشورها تاثیر مستقیمی بر تعیین قیمت فلز به تومان دارند. به‌طورکلی، قیمت فلز کروم به‌طور دوره‌ای و متناسب با شرایط بازار و عوامل اقتصادی متغیر است.

تاثیرات منفی بر محیط زیست

در برخی موارد استخراج و فرآوری کروم تاثیرات منفی بر محیط زیست دارد. عدم مدیریت صحیح پسماندها ممکن است منجر به آلودگی آب‌ها و خاک‌ها شود و آسیب‌های جبران‌ناپذیری به محیط زیست وارد کند.

جمع‌بندی

برای بررسی پاسخ فلز کروم چیست آموختیم کروم با نام انگلیسی Chromium با خصوصیات فیزیکی و شیمیایی منحصربه‌فرد، استفاده‌های متعدد در صنایع، امکانات بسیاری را فراهم می‌کند. اما، باید هوشمندانه با این فلز برخورد شود تا اثرات منفی بر محیط‌زیست و سلامت انسان‌ها کاهش یابد.

جهت اطلاع از قیمت روز انواع آهن‌آلات، فولادهای آلیاژی، استیل‌ها و فلزات غیرآهنی می‌توانید به وبسایت فولادینو مراجعه کرده و از خدمات این مجموعه استفاده کنید.