آشنایی با انواع ورق روغنی و ویژگی‌هایشان

با ظاهری بسیار براق و خواص مکانیکی عالی، ورق روغنی یکی از پرکاربردترین و زیباترین انواع ورق فولادی است. محصولی که از ورق سیاه به روش نورد سرد و با انجام فرایندهایی مانند بازپخت هیدروژنی، نورد پوسته‌ای و روغن‌کاری در ضخامت‌های بسیار نازک تا متوسط تولید می‌شود. این محصول در صنایع متعددی مانند لوازم خانگی، خودروسازی و نفت و گاز کاربردهای گسترده‌ای دارد. احتمالا شما هم به عنوان یک صنعتگر با اینکه ورق روغنی چیست آشنایی دارید، با فولادینو در ادامه این مقاله همراه باشید تا انواع ورق روغنی و ویژگی‌ها و کاربرد هر گرید را بهتر مورد بررسی قرار دهیم

انواع ورق روغنی

کشش عالی، یکی از مهم‌ترین خواص مکانیکی ورق روغنی است که بر اساس آن، این محصول به انواع دیگری تقسیم می‌شود که در ادامه آنها را معرفی می‌کنیم. 

۱) ورق ST12

پرکاربردترین نوع ورق روغنی، ورق ST12 یا معمولی است. این محصول، بیشترین مقاومت کششی و کمترین کشسانی را در مقایسه با دیگر محصولات دارد. 

خواص مکانیکی ورق ST12:

• نقطه‌ی تسلیم: ۲۸۰ مگاپاسکال و بیشتر
• استحکام کششی: ۲۷۰ تا ۴۱۰ مگاپاسکال
• درصد کشیدگی در دقیقه: ۲۸
• سختی برینل: ۸۶

ترکیبات ورق ST12:

• آهن: ماده پایه
• کربن: ۰٫۱ درصد
• منگنز: ۰٫۳ تا ۰٫۵ درصد
• گوگرد ۰٫۰۵ درصد
• فسفر: ۰٫۰۴ درصد

بیشترین کاربرد ورق روغنی ST12 در صنایع راه‌و‌ساختمان، کشتی‌سازی، کانتینرسازی، خودروسازی و ساخت کوره و مخزن است.

۲) ورق ST13

ورق نیمه‌کششی یا نیمه‌کشسان ST13، یکی دیگر از انواع ورق روغنی است. این محصول به دلیل تغییر ترکیب مواد شیمیایی‌اش، خواص مکانیکی متفاوتی نیز از خود نشان می‌دهد. 

خواص مکانیکی ورق ST13:

• نقطه‌ی تسلیم: ۲۴۰ مگاپاسکال و بیشتر

• استحکام کششی: ۲۷۰ تا ۳۷۰ مگاپاسکال
• درصد کشیدگی در دقیقه: ۳۴
• سختی برینل: ۳۴۱

ترکیبات ورق ST13:

• آهن: ماده پایه
• کربن: ۰٫۱ درصد و کمتر
• منگنز: ۰٫۲ تا ۰٫۴ درصد
• گوگرد ۰٫۰۲۵ درصد
• فسفر: ۰٫۰۲۵ درصد

کاهش میزان کربن، باعث کاهش مقاومت کششی و در نتیجه، نرمی و کشسانی بیشتر این محصول شده است. صنایع ساختمان‌سازی، لوازم خانگی و اداری از مهم‌ترین مصرف‌کننده‌های ورق st13 هستند.

۳) ورق روغنی ST14

در میان انواع ورق روغنی ، ورق ST14 کشسان‌ترین محسوب می‌شود. درصد کربن این آلیاژ از گریدهای دیگر کمتر بوده که سبب کاهش مقاومت کششی آن شده است. قابلیت‌های انعطاف‌پذیری، جوش‌پذیری، خم‌کاری و استحکام عالی از خواص این ورق هستند. 

خواص مکانیکی ورق ST14:

• نقطه‌ی تسلیم: ۲۱۰ مگاپاسکال و بیشتر
• استحکام کششی: ۲۷۰ تا ۳۵۰ مگاپاسکال
• درصد کشیدگی در دقیقه: ۳۸

ترکیب شیمیایی ورق ST14:

• آهن: ماده پایه
• کربن: ۰٫۰۴ درصد و کمتر
• منگنز: ۰٫۲۳ درصد
• سیلیکون: ۰٫۰۱ درصد
• نیکل: ۰٫۰۳ درصد
• مولیبدن: ۰٫۰۱ درصد
• مس: ۰٫۰۳ درصد
• فسفر: ۰٫۰۰۰۷ درصد

همانطور که مشاهده می‌کنید، در ورق st14، درصد گوگرد، فسفر و کربن به نفع مواد دیگری نظیر سیلیکون، نیکل و مولیبدن کاهش یافته است. این مواد به نرمی بیشتر آلیاژ کمک می‌کنند. صنایع ساخت ماشین‌آلات، ساختمان‌سازی، خودروسازی و لوازم خانگی از مهم‌ترین مصرف‌کننده‌های ورق ST14‌ محسوب می‌شوند.

۴) ورق روغنی EK2 

اگر صنعتی نیاز به لعاب‌کاری ورق روغنی داشته باشد، باید از آلیاژ EK2 یا هم‌خانواده‌های آن مانند EK4 استفاده کند. اصلی‌ترین ویژگی این آلیاژ، مقاومت بالا در برابر سایش علاوه بر ظاهر براق است. 

خواص مکانیکی ورق EK4: 

• نقطه‌ی تسلیم: تا ۶۵۲ مگاپاسکال 
• استحکام کششی: بیشتر از ۳۷۲ مگاپاسکال
• درصد کشیدگی در دقیقه: ۳۴
• سختی برینل: ۲۴۳

۵) ورق روغنی QSTE

از دیگر انواع ورق روغنی ، ورق QSTE با خاصیت ضدسایش بسیار بالا است. این محصول، درصد کربن بیشتری نسبت به دیگر ورق‌های روغنی دارد. علاوه بر آهن، مهم‌ترین مواد تشکیل‌دهنده‌ این ورق عبارتند از :

• کربن: تا ۱٫۲ درصد
• سیلیکون: ۰٫۵ درصد
• تیتانیوم: ۰٫۱۵ درصد
• وانادیوم: ۰٫۲ درصد

شرکت فولادسازان راه ابریشم ضمن همکاری با بهترین تولیدکننده‌های ورق روغنی در ایران، خرید آسان، مقرون‌به‌صرفه و بدون محدودیت این محصول را فراهم کرده است. به‌منظور مقایسه‌ انواع ورق روغنی کارخانجات ایرانی، از نظر ابعاد، قیمت و دیگر ویژگی‌ها به صفحه‌ مربوطه در وب‌سایت فولادینو مراجعه کنید.